José Ortega y Gasset

José Ortega y Gasset (9 Mayıs 1883 - 18 Ekim 1955), Madrid doğumlu İspanyol filozof.




Madrid ve Alman üniversitelerinde okudu. 1910'da doğduğu kente (Madrid) dönerek metafizik profesörü oldu. Çeşitli dergiler çıkararak İspanya'da kültür ve edebiyatı yeniden canlandırma hareketinde önemli bir isim oldu. La Revista de Occidente bu dergilerin en tanınmışıdır. İç savaşın çıkmasıyla İspanya'dan ayrılan Gasset, önce Fransa, sonra Arjantin'de yaşadı.



Yaşamının son yıllarında tekrar İspanya'ya döndü ve 1955'te Madrit'te öldü. Ne söylediği kadar nasıl söylediğine de önem veren bu İspanyol filozof, Camus'ye göre "Nietzsche'den sonra belki de en büyük Avrupalı yazar"dır.



Kültürel ve siyasi açıdan muhafazakar biri olan Gasset, tıpkı diğer varoluşçu düşünürler gibi, insan söz konusu olduğunda, özün varoluştan önce geldiğini söyler. Ona göre, taşa bir varoluş verilmiştir, onun olduğu şey olması için çarpışması, mücadele etmesi gerekmez; oysa, insan, içinde bulunduğu her anda, varoluşunu yeniden yaratmak, özünü belirlemek durumundadır.



Önemli Sözleri;
 
 
Aşık olan bir insanın ruhu, kapalı kalmış hasta odasının kokusunu taşır - bu odanın havası, bayatlamış nefes kokusuyla doludur.


Seveni kurtarabilecek tek şey dıştan gelecek şiddetli bir şok, ona zorla dayatılacak bir tedavidir.

Aşık olduğunuzda dikkatinizi başka bir insana isteyerek yoğunlaştırırız; ama yaşamın gerektirdiği zorunluluklarda dikkatın bir yere saplanması, isteğimizin tersine dışarıdan dayatılan bir zorunluluktur.

Evin hanımı, hizmetçinin aklının başka yerde olduğuna dikkat etmeye başlayınca kızın aşık olduğunu anlar. Zavallı hizmetçinin dikkatı, çevresindeki nesnelere yönelme özgürlüğünü yitirmiştir artık.

Çek onları bir kenara, sevgilim, çünkü ben uçuş halindeyim.

Nerede ortaya çıkarsa çıksın erme durumundaki çoşku insanın, dünyanın ve kendisinin dışında olmasına dayanır. 9 Mayıs 2007

İnsan sistemi kendiliğindenliğin yerine tümüyle geçebilseydi, kişiliğinin gölgeli derinliklerine dalmak için hiç bir neden kalmazdı.

İnsanın ruhsal açıdan yorumlanması, raslantının payını ve insan yaşamına karışan mekanik olayları abartma eğilimine dayanır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder